Sa isang maliit na bayan sa Bicol, may isang mahika na pumapalibot sa mga dalaga. Sinasabing ang mga kababatang ito ay mayroong espesyal na katangian – lahat sila ay may “puso” na nagmumula sa kanilang likod, isang simbolo ng kanilang katatagan at kagandahan. Pero, ang puso ng mga dalaga ay higit pa sa pisikal na anyo; ito ay simbolo ng kanilang mga pangarap, pag-asa, at tunay na pagmamahal.
Ang Simula ng Alamat
Isang araw, nagtGathering ang mga dalaga upang magsaya at magtampisaw sa liwanag ng buwan. Ang kanilang mga mata ay kumikislap sa saya habang sila’y nagtatawanan. Ngunit sa likuran ng kanilang kaligayahan, may isang misteryo na nagkukubli. Sinasabing may isang matandang mang-uugot na nagtatago sa mga anino, nagmamasid sa mga dalaga, at ang kanyang puso ay puno ng inggit. Siya ay si Lakan, isang dating mananayaw na nawalan ng liwanag dahil sa kanyang masamang gawain sa buhay.
Ang Pagkakaroon ng Puso
Isang gabi, napag-isipan ni Lakan na ang mga dalaga ay dapat niyang pagdusa. Gusto niyang angkinin ang kanilang mga puso at gawing mga alahas upang makuha ang kanilang *lihim* na kalungkutan. Ang mga dalaga, sa kanilang kabataan, ay nagpasya na isalin sa isang kulay ng ginto ang kanilang mga puso kaya’t sila’y nagtipon-tipon ng kanilang mga pangarap at lumikha ng isang alchemist potion. Ang potion na iyon ay nagbigay liwanag sa kanilang mga puso at tila nagbigay-ginhawa sa kanilang buhay.
Ang Hamon ni Lakan
Ngunit hindi nagpatalo si Lakan. Sa kanyang pagnanais na maging makapangyarihan, pinuntahan niya ang lugar kung saan nagtipun-tipon ang mga dalaga at dali-daling inangkin ang kanilang mga puso sa tulong ng kanyang mahiwagang kapangyarihan. Ang mga dalaga ay nagulat at nawala ang saya sa kanilang mga mata, pero sa isang iglap, bumangon ang kanilang determinasyon.
“Hindi mo kami kayang durugin, Lakan!” sigaw ni Marikit, ang pinakamatatag sa grupo. “Ang aming mga puso ay hindi lang basta mga bagay; ito ay puno ng *pag-ibig* at *pagsasakripisyo*!” Pinanganak ng kanilang mga puso ang ginto, ngunit ang tunay na kayamanan ay ang kanilang pagkakaibigan at pagkakaisa.
Ang Labanan ng mga Puso
Isang malaking labanan ang sumiklab sa ilalim ng maliwanag na buwan. Ang mga dalaga, na pinagsama ang kanilang mga lakas at katatagan, ay humarap kay Lakan. Bawat isa sa kanila ay nagbigay ng kanilang pinakamahahalagang alaala, isang disenyo ng kulay at damdamin, at sa bawat pagbigkas, lumakas ang kanilang puso.
Kada salin ng kanilang mga kwento, unti-unting bumabagsak si Lakan. Pinikapalat ng kanilang pagmamahal ang nagyayabong na kayabangan at pagkainip. Sa kalaunan, nalaman ni Lakan na siya rin pala ay naglalaman ng pusong nabuhay na puno ng pag-asa at posibilidad.
Ang Pagbabalik ng Bansag
Sa paghihirap at pagsubok, nagbago si Lakan. Napagtanto niya na hindi ang kanilang mga puso ang dapat gawing alahas, kundi ang kanilang mga alaala at pagkakaibigan. Isang araw, muling nagtipon ang mga dalaga at si Lakan. Sa kanilang pagkakasundo, nagbalik ang saya sa kanilang bayan. Ang mga dalaga ay muling nakapagpamalas ng kanilang galing sa sayaw, at ang kanilang mga puso ay lumiwanag ng higit pa sa ginto.
Sa huli, ang bayan ng Bicol ay hindi na lamang simbulo ng kagandahan kundi pati na rin ng katatagan at pag-ibig. At ito ang alamat ng “Ang Puso ng mga Dalaga” na sa kabila ng lahat ng pagsubok at galit, nagpatuloy ang pagkakaibigan, pagmamahalan, at pagkakaunawaan.
Ngayon, bawat pagdating ng Buwan ng mga Dalaga, ang kanilang mga kwento ay muling isinasalaysay, ang mga puso ay nagiging simbolo ng *katatagan*, *pag-ibig*, at *pagkakaibigan* na magpapatuloy sa susunod na henerasyon.
Moraleja Ang Puso ng mga Dalaga (Alamat mula sa Bicol)
«Sa bawat pagsubok na dinaranas ng ating puso, natutunan natin na ang tunay na kayamanan ay hindi nasusukat sa mga materyal na bagay, kundi sa ating mga alaala, pagmamahal, at pagkakaibigang nabuo sa kabila ng mga hamon. Ang pagkakaisa at katatagan ng loob ay nagbibigay liwanag at lakas sa ating paglalakbay.»
